فوری/ تصمیم نهایی رئیسی برای افزایش قیمت بنزین | افزایش قیمت بنزین از چه تاریخی ؟

گران شدن قیمت بنزین همیشه از دغدغه های مردم جامعه مخصوصا اقشار کم درآمد هست. در ماه های گذشته شایعات زیادی درباره افزایش قیمت بنزین تا لیتری 18 هزارتومان در فضای مجازی منتشر شد که با تکذیبیه دولت روبه رو شد. آخرین اخبار از تصمیم نهایی دولت درباره افزایش قیمت بنزین را با هم در سایت دیجی سرگرمی می خوانیم.

قیمت بنزین برای سال ۱۴۰۳ اعلام شد

سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ گفت: دولت در لایحه بودجه قیمت حامل‌های انرژی را ثابت در نظر گرفته بود لذا قیمت گازوئیل، بنزین و دیگر فرآورده‌ها در سال آینده همچون سال ۱۴۰۲ خواهد بود.

رحیم زارع در نشست خبری در تشریح مصوبات کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ اظهار کرد: مهم‌ترین ویژگی بودجه سال آینده این است که کسری و نرخ تورم آن کمتر شده است.

وی اضافه کرد: دولت در لایحه بودجه قیمت حامل‌های انرژی را ثابت در نظر گرفته که کمیسیون تلفیق هم عینا آن را مصوب کرد بدان معنا که قیمت بنزین، گازوئیل و دیگر فرآورده‌های انرژی همچون سال ۱۴۰۲ خواهد بود و تغییری در نرخ قیمت حامل‌های انرژی در سال آینده نخواهیم داشت.

قیمت بنزین در کشور‌های مختلف

جدیدترین آمار‌ها از قیمت بنزین در دنیا نشان می‌دهد ارزان‌ترین بنزین دنیا در ایران عرضه می‌شود و قیمت هر لیتر بنزین در کشور‌های همسایه ایران تا ۴۰ برابر قیمت این محصول در ایران است.     

به گزارش «تابناک» به نقل از تسنیم، جدیدترین آمار‌ها از قیمت بنزین در دنیا نشان می‌دهد ارزان‌ترین بنزین دنیا در ایران عرضه می‌شود به طوری که هر لیتر بنزین در این کشور تنها ۲.۹ سنت قیمت دارد که ارزان‌تر از هر کشور دیگر است.

متوسط قیمت هر لیتر بنزین در دنیا ۴۵ برابر قیمت این محصول در ایران است. در اول ژانویه ۲۰۲۴ متوسط قیمت جهانی هر لیتر بنزین ۱.۳ دلار بوده است.

قیمت بنزین در بزرگترین تولیدکننده نفت دنیا حدود ۲۰ برابر قیمت این محصول در ایران است. قیمت بنزین در عربستان از ۱۷ کشور جهان گران‌تر است. هر لیتر بنزین در این کشور ۶۲ سنت قیمت دارد.

گران‌ترین بنزین در دنیا نیز در هنگ کنگ عرضه می‌شود. هر لیتر بنزین در هنگ کنگ ۳.۱ دلار قیمت دارد که بیشترین در جهان است.

ونزوئلا و لیبی پس از ایران به ترتیب در رتبه‌های دوم و سوم جهان از نظر عرضه بنزین ارزان قرار دارند. هر لیتر بنزین در ونزوئلا به قیمت ۳.۱ سنت و در لیبی به قیمت ۳.۵ سنت عرضه می‌شود.

الجزایر، کویت، آنگولا، مصر، ترکمنستان، مالزی، و بحرین نیز به ترتیب در رتبه‌های چهارم تا دهم از این نظر قرار گرفته اند.

*قیمت بنزین در عراق ۲۰ و در ترکیه ۴۰ برابر ایران است

قیمت این فرآورده نفتی در کشور‌های همسایه ایران اختلاف بسیار زیادی با ایران دارد. هر لیتر بنزین در عراق ۵۷ سنت و در جمهوری آذربایجان ۵۸ سنت قیمت دارد که حدود ۲۰ برابر قیمت آن در ایران است. در امارات هر لیتر بنزین ۲۵ برابر گران‌تر از ایران است و در ترکیه هر لیتر بنزین ۱ دلار و ۱۶.۹ سنت قیمت دارد که ۴۰ برابر قیمت بنزین در ایران است. 

هر لیتر بنزین در افغانستان نیز ۳۶ برابر گران‌تر از ایران است. قیمت هر لیتر بنزین در این کشور ۱ دلار و ۵.۹ سنت است.

در میان کشور‌های صنعتی ارزان‌ترین بنزین در آمریکا عرضه می‌شود. هر لیتر بنزین در این کشور ۹۱ سنت قیمت دارد که ۳۱ برابر قیمت این محصول در ایران است.

قیمت بنزین در ایران ۷ برابر آمریکاست؟

در روزهای اخیر، ویدئویی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که ادعای عجیب قیمت ۷ برابری بنزین در ایران نسبت به آمریکا را مطرح می‌کند.

مساله قیمت‌گذاری حامل‌های انرژی به‌خصوص بنزین و مقایسه قیمت‌ها در ایران با سایر کشورها، از گذشته مورد توجه کارشناسان اقتصادی قرار داشته و مواضع مختلفی در قبال آن وجود دارد.

عده‌ای از کارشناسان معتقدند، باتوجه به ذخایر نفت و گاز کشور، منطقی است که دولت برای افزایش سطح رفاه مردم، با پرداخت یارانه، قیمت تمام شده حامل‌های انرژی را برای مصارف تولیدی و خانگی ثابت نگه دارد و از متناسب‌سازی نرخ‌ها با قیمت‌های جهانی و میزان تورم در کشور خودداری کند.

اما عده‌ای دیگر از کارشناسان معتقدند، شاید در گذشته باتوجه‌به شرایط بین‌المللی و کمتر بودن میزان مصرف نسبت به تولید، ثابت نگه‌داشتن قیمت انرژی با چالش کمتری مواجه بوده، اما باتوجه‌به ناترازی مصرف انرژی در سال‌های اخیر و فشار زیادی که برای ثابت نگه‌داشتن قیمت حامل‌های انرژی به منابع مالی کشور وارد می‌شود؛ اصلاح قیمت انرژی و تغییر در تخصیص یارانه‌های انرژی را اجتناب‌ناپذیر می‌دانند.

تقابل دیدگاه‌ها در خصوص قیمت تمام شده حامل‌های انرژی در ایران، در بسیاری از موارد دست‌مایه اهداف سیاسی نیز قرار می‌گیرد. این مسئله عموماً در مواجهه افکار جناح‌های سیاسی مختلف با یکدیگر و حتی نزاع و دشمنی افراد معاند نظام جمهوری اسلامی نیز قابل‌مشاهده است.

در همین رابطه، اخیراً ویدئویی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که در آن ادعا می‌شود؛ «برخلاف اعلام کارشناسان و سایت‌های آماری، باتوجه‌به میانگین حقوق دریافتی ۱۱ میلیون تومانی در ایران، قیمت بنزین در کشور ۷ برابر آمریکا است، بنابراین هر کارگر ایرانی با حقوق روزانه خود ۳۹ لیتر و هر آمریکایی با این مقدار، می‌تواند ۲۷۰ لیتر بنزین خریداری کند.»

مهر در این گزارش به بررسی ادعای مطرح شده می‌پردازد و توضیحات تکمیلی در خصوص قدرت خرید ایرانیان نسبت به کالایی مانند بنزین را ارائه می‌دهد.

ابتدا باید توضیح داد، باتوجه‌به ملاک بودن قدرت خرید در این مقایسه، باید میزان درآمد افراد و قیمت بنزین در در هر کشور را نسبت به پول ملی آن مورد بررسی قرارداد. از طرفی در این گزارش، حداقل دستمزد روزانه در ایران و آمریکا به‌عنوان درآمد در نظر گرفته شده و مواردی از جمله: حق اولاد، حق مسکن، حق خوار و بار و… در حقوق روزانه کارگر مدنظر نیست. بر اساس بررسی‌های انجام شده، حداقل دستمزد روزانه در ایران و آمریکا به ترتیب حدوداً ۱۷۷ هزار تومان و ۵۷ دلار است. همچنین قیمت بنزین برای آمریکا لیتری ۰.۹۶ دلار و برای ایران ۶۰ لیتر با قیمت ۱,۵۰۰ تومان و مابقی با قیمت ۳,۰۰۰ تومان در نظر گرفته شده است.

قیمت بنزین کی افزایش می یابد ؟

بنابراین، بر اساس اعداد و ارقام مذکور، باتوجه‌به حداقل درآمد ۱۷۷ هزارتومانی به‌ازای هر روز، هر کارگر ایرانی با مزد روزانه خود، می‌تواند ۸۹ لیتر بنزین اعم از ۶۰ لیتر ۱۵۰۰ تومانی و ۲۹ لیتر ۳۰۰۰ تومانی، خریداری کند. از طرفی هر آمریکایی با درآمد روزانه خود می‌تواند ۶۰ لیتر بنزین خریداری کند.

براین‌اساس، ادعای «۷ برابر بودن قیمت بنزین در ایران نسبت به آمریکا»، نه تنها «نادرست» است، بلکه قدرت خرید یک کارگر ایرانی از یک آمریکایی در خصوص توانایی خرید بنزین حدود ۳۰ لیتر به صورت روزانه بیشتر است.

قیمت بنزین در ایران

اما مقایسه انجام شده بیانگر نکات قابل‌توجهی است که نمی‌توان به‌راحتی از کنار آن گذشت؛ درست است که قدرت خرید ایرانیان در خصوص کالایی مانند بنزین از مردم آمریکا بیشتر است، اما این مسئله در مورد کالاهای دیگری که حتی یارانه هم دریافت می‌کنند، صادق نیست.

به‌عنوان‌مثال در حال حاضر قیمت یک کیلوگرم مرغ در میادین میوه و تره‌بار ایران حدود ۸۹ هزار تومان و در آمریکا ۳.۶ دلار است. بر این اساس، یک ایرانی با دستمزد روزانه خود حدود ۲ کیلوگرم و یک آمریکایی نزدیک به ۱۶ کیلوگرم مرغ، می‌تواند خریداری کند. در نتیجه، قدرت خرید حداقل دستمزد روزانه برای تهیه مرغ در آمریکا ۸ برابر ایران است.

از این مقایسه می‌توان نتیجه گرفت؛ علی‌رغم کاهش قدرت خرید مردم ایران برای کالاهایی مانند مرغ، اما قدرت خرید ایرانیان در مورد حامل‌های انرژی به‌خصوص بنزین، حتی با وجود تورم بالای ۳۰ درصد، نه تنها کاهش نداشته بلکه بیشتر هم شده است. به عبارتی ثابت نگه‌داشتن قیمت

حامل‌های انرژی در ایران با وجود تورم بالا در کشور، موجب شکل‌گیری چنین وضعیتی شده که البته الزاماً نتیجه مثبتی در پی نداشته است؛ به طوری که برخی کارشناسان اقتصادی، موضوع ناترازی انرژی در کشور را ماحصل انفعال در سیاست جامع برای افزایش بهره‌وری می‌دانند که شامل راهکارهای قیمتی و غیر قیمتی برای کنترل مصرف انرژی است.